Burgemeesters

De Franse overheersers (1795-1815) vonden blijkbaar niet gemakkelijk kandidaten voor deze functie, zoals blijkt uit de volgende verslagen van de kantoncommissarissen: ‘il y a encore plusieures communes qui n’ont ni agent, ni adjoint, comme celles de Malle, Bergh, Nerepen, Widoye, Overrepen et autres et on n’y trouve personne qui veut se laisser employer pour tel et ceux qui voudraient le faire, ne savent ni lire ni écrire la langue fran栩se (21/09/1798), les communes de Bideu et Fumal sont depuis longtemps sans agent (06/01/1799)

  • 1800 : Arckens Hubert, ‘Maire’
  • 1800 – 1805 : Vrindts Jean Tilman, ‘Maire’
  • 1805 – 1844 : Deploige Christiaan, ‘Maire officier de l’Etat 1805-1820, Schout 1820-1825, Burgemeester 1825-1844
  • 1845 – 1872 : Deploige Joseph (overlijdt op 06/10/1872)
  • 1873 – 1878 : Meyers Renier (brouwer)
  • 1879 – 1903 : Vroonen Christiaan (overlijdt op 05/09/1905, hij schonk een van de glasramen van de kerk, zie kerk) In ‘De Postrijder’ van 07/09/1905 vond ik het volgende overlijdensbericht: ‘Sterfgevallen. Men meldt ons het afsterven van M. Chrétien – Joseph VROONEN, weduwenaar van dame Gertrude Lambié, gewezen burgemeester van Widoye, vereerd met het Burgerlijk Kruis van 1ste Klas, Lid der Derde Orde, van het Broederschap van den H. Rozenkrans en van de Vereenigingen van den Heiligen Jozef voor het Priesterschap, van den Heiligen Franciscus Salesius en van den Wekelijkschen Kruisweg, geboren te Vliermael-Roodt den 10 april 1818 en overleden te Widoye den 5 september 1905, bediend met de Hulpmiddelen van Onze Moeder de Heilige Kerk. De plechtige lijkdienst gevolgd van de begrafenis zal plaats hebben te Widoye zaterdag 9 september om 11 ure. Vergadering ten sterfhuize om 10¾ ure.
  • 1904 – 1912: Deploige Joannes (overlijdt 10/03/1913) In ‘De Postrijder’ van 15/03/1913 stond de volgende mededeling over zijn overlijden: ‘Verleden Zondag is godvruchtig te Widoye overleden voorzien van de laatste HH. Sakramenten M. Jean Deploige, Burgemeester der gemeente Widoye. Het afsterven van M. Deploige dompelt verschillende achtbare familiën onzer omstreken in rouw. De gemeente Widoye verliest een bekwamen en ieverigen bestierder, die met iever hare belangen ter harte nam: ook wordt zijn afsterven betreurd door al de inwoners, evenals door zijne talrijke vrienden en bloedverwanten, aan wien wij ons oprecht rouwbeklag aanbieden. Eene overgroote menigte woonde dezen morgend om 11 ure te Widoye de plechtige lijkdienst bij‘.
  • 1913 – 1940 en oktober 1944 – mei 1955: Smeysters Arnold
    De uitslag van de verkiezingen van 24/04/1921 luidt als volgt: Smeysters Arnold: 84 stemmen, Desiron Martin: 84 stemmen, Ramaekers Joseph: 84 stemmen, Vroonen Walth: 84 stemmen, Pirlotte Christiaan: 87 stemmen, Poismans Christiaan: 87 stemmen, Poismans Edm: 84 stemmen; Desiron Martin en Ramaekers Joseph worden als schepen verkozen. Arnold Smeysters blijft burgemeester. Ik vond Arnold Smeysters terug in de Postrijder van 27/06/1914 bij de uitslag van de prijskamp van paarden, gehouden te Tongeren op 21/06/1914, van de maatschappij van de Limburgse Paardenfokkers. Hij kreeg de derde prijs in de categorie Hengstenveulens van 18 maanden en meer. In diezelfde uitslag vinden we ook Jos Van Heers van Widoye terug (5de prijs hengstenveulens van minder dan 18 maanden). Diezelfde Jos of Jozef Van Heers had ik eerder al ontmoet in de volgende aankondiging van de Postrijder van 22/4/1905: ‘Toekomende maandag (Paaschmaandag) om 3 ure zal er te Widoye eene belangrijke wedren plaats hebben. ‘Elise’ toebehoorend aan M. Jozef Van Heers, bereden, tegen ‘Léon’ van M. Emile Van Heers, ingespannen, op eenen afstand van 3000 meters‘.
    Gelet op het volgende verslag in de Postrijder van 22/05/1920 bleef het niet bij deze ene wedren en werden te Widooie meerdere paardenkoersen gehouden: Widoye – De paardenkoersen die verleden zondag in onze gemeente plaats hadden, zijn zeer wel gelukt. Door een oprechte lenteweder begunstigd, zijn zij in de beste orde en zonder ongevallen afgeloopen, en de talrijke toeschouwers die naar Widoye waren gekomen, hebben hun uitstap niet betreurd. De prijzen werden behaald als volgt: 1ste koers: 1ste prijs M. Jean Picard, Henis; 2de prijs M. Pierre Germis, Lauw; 3de prijs: M. Nic. Broeders, Rixingen – 2de Koers: 1ste prijs: M. Dezutter, Luik, 2de prijs: M. Deliège, Luik, 3de prijs: M. Stevens, Jupille – 3de Koers: 1ste prijs: M. Vanlaethem, Brussel; 2de prijs M. Stevens Jupille; 3de prijs: M. Delvaux, Wonck, 4de prijs: M. Vanheers, Widoye – 4de Koers: 1ste prijs: M. Machin, St. Walburge; 2de prijs: M. Dezutter, Luik; 3de prijs M. Deliège, Luik – Wedstrijd van rijtuigen: prijs lintversiersels, Mejuffrouwen Derwa van Tongeren‘. Ik heb de volledige uitslag gegeven om aan te tonen dat dergelijke paardenkoersen zelfs deelnemers van ver buiten de provinciegrenzen aantrokken.Bijna 90 jaar eerder, in september 1833, vonden te Widooie eveneens paardenkoersen plaats om de onafhankelijkheid van België te vieren. Het gemeentebestuur antwoordt als volgt op de vraag wat Widooie gedaan heeft om de onafhankelijkheid te vieren: ‘comme la commune ne possedait pas des ressources suffisantes pour donner de l’eclat que la solennité de l’anniversaire de nos glorieuses journées de septembre 1830 exigait, …tous ont célébré cette fête Nationale par des jeux publics tels que la course des chevaux a l’oie pour les hommes et le prix pour la tête d’un coq pour les femmes‘. (Vert. Aangezien de gemeente niet over voldoende middelen beschikte om de nodige luister te geven die de plechtigheid van de verjaardag van onze glorieuze septemberdagen van 1830 vereiste, …allen hebben dit nationaal feest gevierd via openbare spelen zoals de paardenrennen om de gans voor de mannen en de prijs voor de hanenkop voor de vrouwen) (S.A.T. 471 nr 105). Het gansrijden bestond er in een opgehangen gans op een of andere wijze de kop af te trekken of te slaan terwijl men paard reed. Widooie was ook gekend voor de dassengevechten. In een omheind strijdperk werden afgerichte honden ingezet tegen vastgebonden dassen. Geen van beide dieren mocht er het leven bij inschieten omdat ze de volgende zondag terug in het perk moesten. Later was Widooie het verzamelpunt voor de liefhebbers van de (verboden) hanengevechten.Arnold Smeysters beperkte zijn ambities niet tot de plaatselijke politiek. In ‘De Postrijder’ van 12/11/1921 vond ik Arnold Smeysters, burgemeester van Webede, terug als kandidaat voor de Wetgevende Kiezingen van 20 november 1921, op de lijst der Katholieke Partij van het arrondissement Tongeren – Maaseik voor de Kamer. Hij was tweede plaatsvervanger.
  • november 1941 – oktober 1944: Poismans Adelin (oorlogsburgemeester). Op 04/08/1944 werd hij het slachtoffer van een gewapende aanslag. Gewapende mannen drongen de woning van de burgemeester binnen. Hij kon met vuurschoten de aanranders verjagen. Zelf werd de burgemeester ook onder vuur genomen, doch niet gewond (Bouveroux J.o.c. blz. 163)
  • mei 1955 – april 1962: Smeysters Joseph (verhuist dan naar Londerzeel)
  • april 1962 – 1970: ridder Stanislas (Stany) de Schaetzen van Brienen (tot de eerste fusie, daarna wordt Camile Guisson van Piringen burgemeester van fusiegemeente Haren, Stany de Schaetzen van Brienen wordt tweede schepen). In 1978, naar aanleiding van een manifestatie te Widooie in het kader van ‘Het jaar van het dorp’, werd hij uitgeroepen tot ereburger (ereburgemeester) van Widooie.

In een reeds eerder genoemd krantenartikel van 29/01/1962 werd de politieke bedrijvigheid in Widooie als volgt beschreven: ‘Het leven te Widooie wordt gekenmerkt door landelijke rust. In 1936 hadden er voor de laatste keer gemeenteverkiezingen plaats. En dan moet men teruggaan tot het jaar 1913, waarin de stemgerechtigden werden opgeroepen om de gemeentelijke gezagsdragers aan te duiden‘.

Leave a Reply

Your email address will not be published.